Ոմն թափառական

 Ժնևի օդանավակայանից դուրս գալուն պես ավտոբուսի մի վարորդ սկսում է գոռալ՝ Շամոնի՜, Շամոնի՜ գնացող կա, արագ հավաքվեք։ Մինչ ես մտածում եմ էս ինչ չոբանություն էր, մերոնցից մեկն ասում է՝ վաու՜, իսկական մարդ։ Իսկական մարդիկ ու իսկական սարեր։ Դպրոցական ժամանակ Ռոբերտ Բըրնսի «Իմ սիրտը լեռներում է» բանաստեղծությունն էի թարգմանել ու 10 բալանոց համակարգում 11 ստացել։ Անգլերենիս դասատուն չլիներ, երևի ես չէի էլ սկսի գրելը... Ու ինչքան խորանում է Հայաստան վերադառնալ չուզելու ցանկությունը, էնքան շատ եմ հասկանում, որ լեռներում գտնվող սիրտն էդքան էլ պաթոս չի, ու դաշտերին ու հարթավայրերին սիրտս էդպես էլ չի կպնում… Շվեդիայում կյանքումս առաջին անգամ ստաբիլություն ունեմ, բայց կյանքը ձգվում է երկար ու միապաղաղ ինչպես շվեդական հարթավայրերը՝ ձմեռվա կեսին։ Իսկ ես սովոր եմ կյանքի, որտեղ պետք է անընդհատ սարեր բարձրանաս ու ձորեր իջնես։ Շվեդիայում ոչինչ չի կատարվում, Շվեդիայում առանց էն էլ բթացած զգացմունքներն ավելի են բթանում, ու դարից երկար ձգվում է օրը, հատկապես՝ երբ ամռանն արևը որոշում է մայր չմտնել։ Շամոնիու

Նորից դադարեցի գոյություն ունենալ։ Նորից կորցնում եմ ինձ, ինչպես անընդհատ կորցնում եմ իրերս, բանալիներս ու բանականությունս։ Ես կրկին սև արկղ հիշեցնող սենյակում եմ, ուր չկան լուսամուտներ ու շնչելու օդ, ուր սև են պատերն ու պահարանները։ Սև են առարկաները պահարանների միջի, որ խավարի միջից աչքով են տալիս: Պատերն ուզում են սեղմել ինձ․ միգուցե վերջապես հողեղեն եղածս նորից դառնա հող։ Սև արկղ-սենյակից դուրս լույսը կուրացնում է։ Երկնքում նորից աստղեր կան․ ես կարո՛ղ էի երկնքից աստղերը բերել։ Բայց ուզում եմ դառնալ աստղափոշի, թեև անդադար սրբում եմ փոշին հիշողությունների վրայից ու հետ խցկում դարակները, ուր լույսի ոչ մի շող չի ներթափանցում։ Թափանցում եմ ստվերների աշխարհ, բայց էնտեղ էլ ինձ սպասող չկա։ Ճանապարհների խաչմերուկում տարիներ շարունակ կանգնած չեմ կարողանում ընտրել ուր գնալ։ Ու՞ր է էն չարքը, որ կառնի հոգիս․ ծախել չեմ ուզում, անվճար էլ կտամ։  Ապրելու վճարն ու էներգիան ա մեծ։ Ասես հսկա ճոճանակ, որ տատանվում ա երկու բևեռների մեջ։ Որ բևե՞ռն է իմը, թե կարևոր է ուղղակի բևեռացված լինելը։ Կարևոր է ուղղ

Խոսի՛ր ինձ հետ ինչ-որ պարզ բանի մասին։ Արի չլինենք կարևոր կամ խելացի, արի ուղղակի լինենք։ Անվերջ նայենք կրակին, ջրին կամ էլ էն երրորդ բանին, որ դեռ չենք ընտրել։ Չլինենք ավելի փոքր քան տարրական մասնիկները, ու ավելի մեծ քան տիեզերքը։ Ու արի մոռանանք տարածության ու ժամանակի, գիտության ու սոցիումի մասին։ Արի գոնե մեկ անգամ ուղղակի լինենք` առանց երեկվա, վաղվա ու այսօրվա։ Արի չփորձենք դուրս գալ լաբիրինթոսից, որովհետև միգուցե ելք չկա, իսկ մենք մեզ պատերին ենք տալիս անիմաստ, աննպատակ։ Գիտե՞ս՝ առավոտյան գետնին նստած պլաստիկ շշերից հրթիռներ եմ սարքում, երեկոյան՝ տապալվում գետնին։ Գլուխս պտտվում է կամ էլ երկրի պտույտին էլ չեմ դիմանում։ Խեղդվում եմ ինֆորմացիայի ու անելիքների հոսքի տակ, բայց ոչինչ անելու իմաստ չեմ գտնում։ Արդյոք կա՞ս դու կամ եղել ես երբևէ, թե՞ քեզ էլ եմ հորինել։ Ես որ հաստատ հորինված եմ։ Ես անընդհատ գրում եմ ամեն ինչի ու ոչնչի մասին։ Միաժամանակ։ Պետք է երևի հաշտվել, որ ուղեղիս էս աղմուկը միայն այն ժամանակ կդադարի, երբ դադարեմ ես։ Բայց մենք գիտենք, որ չեմ կարող սեղմել ինձ անջատելու

 Մտնում եմ ԼինկդԻն, ուզում եմ մեռնել, որովհետև բոլորը հաջողակ են, բոլորը գիտեն թե ինչ են իրենց կյանքի հետ անում։ Մտնում եմ Թվիթեր, ուզում եմ մեռնել․ թվատանում գոնե բոլորն են մեռնել ուզում։ Մտնում եմ Ֆեյսբուք, ուզում եմ մեռնել, որովհետև գիտեմ, թե որտեղից եմ գալիս, բայց թե ուր եմ գնում, ոչ մեկ չգիտի։ Մտնում եմ Սփոթաֆայ, ուզում եմ մեռնել, որովհետև գրողը տանի, ինչ ես ուզում մարդուց, ում լսած խմբերի անուններն են՝ Nocturnal Depression, TotalSelfHatred, My Useless Life ու տենց շարունակ։ Մտնում եմ գործի, ուզում եմ մեռնել, որովհետև ում ա պետք էն ամենն ինչ անում եմ։ Մտնում եմ տուն, ուզում եմ մեռնել, որովհետև էլ ի՞նչ կա անելու տանը։ 

Քո յուրաքանչյուր քայլ այնքան ցավոտ կլինի, ասես քայլում ես բազմաթիվ դանակների շեղբերի վրայով, որ արնահոսելու աստիճան սուր են։ Ես կօգնեմ քեզ, եթե պատրաստ ես այսպես տառապել։ «Փոքրիկ ջրահարսը», Հանս Քրիստիան Անդերսեն Ես ջրահարսը չեմ, բայց ամեն քայլ անելուց զգում եմ ցավն ու հիշում քեզ։ Հոգեկան ցավը վերածել ֆիզիկականի․ պետք է հորինել ցավի պահպանման օրենք և կոչել իմ անունով։ Էսպես գոնե ժամանակի ընթացքում դանդա՜ղ թեթևացող ցավը կհիշեցնի, որ սա էլ կանցնի։ Սիրելիս, սա էլ կանցնի, չէ՞։ Ես պատրաստ էի քայլել բոլոր թրերի և դանակների վրայով քեզ համար, բայց ի՞նչ են էդ շեղբերը իմ ներսի փշերի դիմաց․․․            Մի օր ես տեսա լույսն աչքերումդ,           Բայց հիշողություններիս նման էլ չի լինելու։           Ես մեկ ուրիշն եմ արդեն, փորձել եմ՝ հետադարձ չկա,           Ես մոլորվել եմ ձյան դաշտերում՝ իմ տնից շատ հեռու։ [1] Մտքումս ձյան արահետներն են, իսկ ես ստիպված նայում եմ կոդերին ու հոդվածներին, իրենք էլ՝ ինձ։ Նայում եմ, ոչ թե կարդում կամ գրում, որովհետև միակ զգացողությունը հիմա որ ունեմ զզվանքն ա։ Սիրելի գիտ

Ժամը 15։00 արդեն էնքան մութ ա, որ ուզում ես ադյալները քաշել գլխիդ ու էլ երբեք դրանց տակից դուրս չգալ։ Առավոտյան գործի գնալուց արդեն մութ ա, ճաշելուց մութը կրկին ընկնում ա, ու միակ հույսը՝ կոֆեն ա, որ արդեն երակներովդ ա հոսում։ - Հիմա հասկանում եմ, թե ինչի ա Նորդիկ երկրներում սուրճի օգտագործումն էդքան շատ,- սուրճի ապարատի հերթում ասում եմ Բենին՝ պատուհանից դուրս նայելով։ - Ու ինքնասպանությունների քանակը,- կիսակատակ ասում ա Բենը։ Ու ինքնասպանությունները․․․ Ուզում եմ ասել՝ չէ, Բեն, ես ամառներն ավելի շատ եմ ուզում մեռնել, որովհետև գույները, արևը ու ուրախ մարդիկ ազդում են։ Բայց ոչինչ չեմ ասում․ կամաց-կամաց սովորում եմ դեպրեսիայի ու պատերազմների թեմաներով բերանս փակ պահել։ Էնքան չեմ խոսել, որ արդեն ինձ թվում ա, որ մեկ տարի առաջվա կյանքը երազում եմ տեսել։ Ես արև չեմ սիրում, բայց երազումս սկսել եմ արև տեսնել։ Մեկ-մեկ զարթնում եմ ու հիշում կապույտ երկնքի մասին։ Ու աչքերդ չես հասցնում թարթել, երբ դրսում եղանակը «աշուն է, անձրև, ստվերներն անձև» եղանակից ձևափոխվում ա «հողմը մեգով երկինք առնում, գա

     Էնքան սիրուն բան ա քեզ սիրելը, ուղղակի սիրուն։ Ասես սարերում, ձորերում ու անտառներում երկար մոլորված լինելուց հետո վերջապես գտած լինեմ տուն գնալու ճանապարհը։ Էն զգացողությունը, երբ վստահ ես, որ գիտես ճանապարհը, էլ չես խճճվելու, բայց մյուս կողմից էլ՝ դեռ չես հասել տուն։ Հնարավոր ա՝ էլի մոլորվեմ, հնարավոր ա՝ կորեմ նորից։ Բայց չեմ խնդրի ինձ դուրս հանել իմ սարքած լաբիրինթոսից։ Ես ճանապարհը գիտեմ, մնում է սպասես ինձ՝ օվկիանոսի մյուս կողմում:  Հարաբերականության տեսության դասախոսս առաջին կուրսում մտավ լսարան և մեր քննարկումը լսելով ասաց՝ անհավանական չի նշանակում անհնարին։ Անհավանական չի նշանակում անհնարին, լսու՞մ ես։ Ամեն օր ավելի է մոտենում այն օրը, որ կտեսնեմ քեզ:  Արդեն չեմ հիշում, թե ինչն էր իրական, և ինչն էր կատարվել քնի և արթուն լինելու միջև ընկած ժամանակում։ Էն ժամանակում, երբ արդեն անջատել եմ հեռախոսն ու քնել, բայց գլխումս դեռ ձայնդ ա ու պատկերդ։ Էն ժամանակում, երբ նորից եռաչափ ես, բայց դեռ իրական չես։ Նորից ուզում եմ լացել, բայց նորից չգիտեմ լացելու ձևը։ Չգիտեմ՝ ոնց ա նորից հնար

Անցյալ տարի էս օրերին Սևանի ափին էի՝ փայտաշեն դոմիկում։ Տաք ջուր չկար, գիշերները շորերով, երկու վերմակով ծածկված դողում էի, իսկ ցերեկները՝ երբեմն դողում վախից ու անկարողությունից, երբ մարդկանցից որևէ մեկը առաջնագծից զանգ էր ստանում։ Մարինեն անընդհատ սպասում էր իր եղբորը։ Ամեն օր հերթով զանգում էինք նախարարություններ, հիվանդանոցներ, պետական մարմիններ․ չկար որևէ տեղեկություն։ Մարինեին խոստացա, որ հետը կգնամ եկեղեցի․ ցուրտ էր, չգնացինք։ Մարինեի եղբայրը չկա երևի։ Տիկին Անժելային հանդիպել էի առաջին օրվանից։ Փափուկ խոսքով ու նիստուկացով կին էր։ Պատերազմը նոր էր սկսել, չէի կարողանում որևէ բան ուտել։ Տիկին Անժելաս հրավիրեց իրենց դոմիկ, աշխարհի ամենահամով սուրճը հյուրասիրեց՝ - Գիտե՞ս, երբ մնացածը ոսկեղենն էին փախցնում, ես համեմունքներս վերցրեցի։ Էնքա՜ն լավ վասաբի եմ սարքում։ Մի օր կսարքեմ տիկին Անժելայի կծու կոֆեից։ Երևի։ Տիկին Անժելան ստիպելով մեզ կերակրեց, ու ասում էր, որ ցանկացած պահ միգուցե վերջինն ա։ Ու ամենածանր վիճակում էլ պիտի ապրել կարողանալ։ Պիտի ապրել կարողանալ։ Ծամում էի տիկին Անժե

Ինձ թվում էր՝ չափից դուրս աշխատելը coping mechanism ա, բայց գնալով ավելի եմ համոզվում, որ ընդամենն ինքնավնասման միջոց ա։ Ի՞նչ տարբերություն կտրել քեզ, թե՞ էնքան գործ ունենալ, որ ուղեղդ ուղղակիորեն չկարողանա մի թեմայից մյուսին թռնել։ Ի՞նչ մակերևութային լարվածության ուժեր կան, ո՞նց լուծել դեԲուրի ալգորիթմը, ո՞նց եմ ուսանողներիս օսցիլոսկոպը բացատրելու, հաստա՞տ Անակոնդան տեղադրել եմ։ Եվ ամենավերջում՝ ինչու են էս նանոխողովակներն էսքան տարօրինակ... Ես դեռ նյութ պիտի գրեի, բա էն բութքեմփի հարցերը։  Գլուխս պտտվում էր նույնիսկ մինչև Քրիստիանիա մտնելը։ Ամեն ինչ շատ է, չափից դուրս շատ։ Ուղեղս հրաժարական ա տալիս, բայց տեսանք թե ինչ եղավ վերջին արձակուրդի ժամանակ։ Ինձ հանգիստ չի կարելի, ինձ չափից շատ աշխատել չի կարելի։ Քրիստիանիան սիրուն էր, հետո դառնում ա սարսափելի։ Մի երկու տարի առաջ մենակ Քաոսի ներկայությունը կհանգստացներ, բայց էս մի քանի օրը մտածում էի՝ ի՞նչն էր ինձ իրա հետ կապում։ Մտքերս բարձր են, ուզում եմ հերթական անգամ փախնել ինձանից, աշխարհից։ Մեկ-մեկ քանդվում ա էն պատրանքը, որ արածներումս

Հյուսիսում անընդհատ արևից են խոսում։ Հյուսիսում անընդհատ արևին են սպասում։ Արևոտ օրերին բոլորը դրսում են, ասես էդ մի քանի ժամում կարողանալու են ամբողջ տարվա վիտամին Դ-ի պաշարը կուտակել։ - Արի դրսում սրճենք, վերջին արևն է, հետո ամիսներով չես տեսնի,- ասում է կոլեգաս։ - Ես չեմ սիրում արև,- ասում եմ հերթական անգամ ու էլ չեմ լսում պատասխանը, որովհետև ստանդարտ տեքստեր են ձմեռվա մասին։ Ժամանակին ուզում էի Արկտիկայում ապրել, որտեղ ձմռանը հավերժական գիշեր է։ Հիմա ընդամենն ամեն անցնող օրվա հետ նայում եմ մայրամուտին ու մտածում, որ մի քիչ էլ մոտեցանք ձմռանը։  Ձմռանը կտեսնեմ քեզ։ Երևի կտեսնեմ։ Ձմռանը կտանեմ քեզ այնտեղ, ուր արևն ընդամենը երկու ժամով գալիս ու արագ հեռանում է։ Ուզում եմ լինես դու՝ Լապլանդիայի հեռավոր խրճիթում, լինեն բևեռափայլի լույսերն ու նորից կարողանամ դիպչել քեզ։ Չնայած՝ Լապլանդիան, խրճիթը ու նույնիսկ բևեռափայլերն էական չեն, կլինի՞ նորից տեսնեմ քեզ։ Ես քեզ կպատմեմ արեգակնային քամիներից ու անհանգիստ ատոմներից։ Նանոխողովակների մասին չես մոռացել, գիտեմ։ դու կխոսես ապատեղեկատվություննե