Ոմն թափառական

Մենք ծխում ենք բլուրի գագաթին, անձրևի տակ ու խոսում էն մասին, թե ինչքան անիմաստ ա էս ամեն ինչը ու դեռ ինչքան ա մեր համար վատանալու։ Մենք կանգնած ենք Կասկադի վերևում, զզվելի անձրև ա մաղում, ու լույսը դանդաղ բացվում ա։ Մենք խոսում ենք էն մասին, թե ինչքան անիմաստ ու բարդ ա էս ամեն ինչը։ Մենք նստած ենք կանաչ, ճռճռացող ճոճանակներին, իրար հետևից սիգարետ ենք կպցնում ու նայում անցնող մարդկանց։ Մենք էլ խոսում ենք, թե ինչքան չի ստացվում ապրելն ու թե ինչն ենք սխալ անում։

Մենք կանգնած էին կոտրված ու ժանգոտած հայելու առաջ ու մենք ամենասիրունն էինք։ Ես՝ մանուշակագույն մազերով, դու՝ կանաչ ու մենք աշխարհի ամենագունավորն էինք։ Մենք հավերժ երիտասարդ էինք, մենք ազատ էինք ու մենք երջանիկ։ Ինձ թվում էր՝ դեռահաս վամպիրներ էինք, որ կարող ենք վերացնել աշխարհը կամ վերանալ աշխարհը թողնելով։ Կոտրված հայելում մեր պատկերները չէին ծերանալու, չէին հեռանալու, չէին մոռացվելու։ Կոտրված հայելում մենք էինք՝ էնպիսին ինչպիսին կուզեինք լինել, էնպիսին, ինչպիսին գուցե կայինք։ Էնպիսին, ինչպիսին էլ չկանք... Ես ասում էի, որ չեմ սիրում իմ ծնունդները, քանի որ չեմ սիրում մեծանալ։ Դու ինձ ստիպեցիր սիրել ծնունդներս, որովհետև ես վերածնվեցի որպես ջահել վամպիր, ու մենք ջարդեցինք տարածության ու ժամանակի սահմանները։ Մենք վազում էին շրջաններով ու հասնում միշտ նույն կետին. այդ օրը մենք երջանիկ էինք ու այդ օրը զուգարան գնալու մասին էր։ Ես անընդհատ հայտնվում էի զուգարանի ճանապարհին ու միշտ մոռանում, թե ինչ էի ուզում անել։ Քաղում էի բոլոր լոլիկներն ու խաղողները, վազում թիթեռնիկների հե

- Բա ի՞նչ ես անելու։ - Բա հետո՞։ - Բա մարդ էլ Գերմանիան կուզենա թողի, գնա՞։ - Բա տու՞նդ, բա Քաո՞սը։ - Բա դեռ ոչինչ չե՞ս գտել։ Հազարավոր «բա»-երից ու հարցերից խճճվում եմ։ Էլի չեմ կարողանում որևէ մեկի հետ խոսել․ ընկերներս սկսում են հազարավոր հարցերի շղթաները ու միակ լուծումն էլի բոլոր թաբերը փակելն ու գիրք կարդալն է։ Տանը չեմ կարողանում մնալ․ դեռ չեմ ընկալում իմ սեփական որոշումը։ Չեմ ընկալում, որ պետք է իրերս դասավորեմ արկղերում, մտքերս՝ համապատասխան դարակներում, հավաքեմ սեփական փշրանքներս ու առաջ գնամ։ Կամ հետ, չգիտեմ։ Ինձ էնպես եմ պահում, ասես ամեն ինչ օքեյ է, բայց ես ուզում եմ գոռալ, ուզում եմ լիքը լացել, բայց ախր էս հրաժեշտն ի սկզբանե պլանավորված ու գծված ա։ Կլինի՞ քեզ չպահես էնպես, ասես հենց էսպես էլ պիտի լիներ, ասես սա աշխարհի ամենանորմալ վիճակն ա, ասես ամեն ինչ հեշտ ու հանգիստ պիտի լինի։ Չի լինում գնալ, չի լինում մնալ, երկու վիճակների միջև հավասարակշռությունը բացակայում է։ Դու ինձ չես խնդրի, որ մնամ, որովհետև ի սկզբանե բացառված էր այս հարցադրումը։ Գերմանիան տուն չդարձավ, Հայ

Ուլմում կյանքը մոխրագույն էր. օրերը քարշ էին տալիս իրենց ձանձրալի գոյությունը, իսկ մարդիկ մոռանում, որ ինչ-որ տեղ, ինչ-որ ժամանակ երկինքը կապույտ էր լինում, իսկ արևը՝ դեղին: Օրերն անցնում էին պատուհանից այն կողմ գույներ, իսկ կյանքում հետաքրքրություններ փնտրելով: Ուլմ կամ մոխրագույնի 50-ից ավել երանգները Սեպտեմբերից ինչ-որ անհասկանալի վիճակում էի. գնալով կորցնում էի հետաքրքրությունս ամեն ինչի նկատմամբ, ապագայի պլանները կորցնում էին իրենց իմաստը, ու միակ ցանկությունը որ ունեի՝ քնելն էր: Հոգեբանս ուղեգրել էր թերապևտի մոտ, բայց եթե ես թերապևտ փնտրելու  ու գտնելու էներգիա ու մոտիվացիա ունենայի, անկողնուցս վեր կենալու ու պրակտիկայի գնալու ուժ էլ կգտնեի: Էն ժամանակ դժվար էր էս մասին խոսելը, « ո՞նց ես » հարցի պատասխանը միշտ « լավ եմ » -ն էր, բայց իմ հիմնական գտնվելու վայրը վերմակի տակ էր՝ հերթական անգամ ինքս ինձ խարազանելով, որ պրակտիկայի չեմ գնացել: Էն ժամանակ ինձ թվում էր, որ ուղղակի ալարկոտ եմ, ու էդ պատճառով ինձ հավելյալ վատ էի զգում, բայց հիմա գիտակցում եմ, որ օրվա ընթացքում տեղ

Ես սիրահարվեցի իրեն, երբ դեռ 12-13 տարեկան էի և իմ ամբողջ դեռահաս էությամբ փորձում էի ամեն կերպ հասնել նրան։ Հետագա 7-8 տարիների ընթացքում ես շարունակում էի սիրել, բայց էդպես էլ չէի կարողանում տիրապետել Նրան. գերմաներեն սովորել սկսելու ու կիսատ թողնելու ցիկլն անվերջ շարունակվում էր։ Ժամանակի ընթացքում փոխվում էին սիրելի երաժշտական խմբերը, բայց երգացանկումս գերմանալեզու խմբերը միշտ առաջին հորիզոնականում էին, որոնց երգերն անընդհատ թարգմանում էի ու հաճախ անգիր հիշում։ Նկարի աղբյուրը՝  https://vergecampus.com/2017/02/im-learning-german-great-time/ Երբ փորձում էի մագիստրատուրայի համար համալսարան ընտրել, ահագին կարևորում էի նաև էն հանգամանքը, որ էդ երկրի լեզուն սիրեմ ու ուզենամ սովորել։ Գերմանիան ու գերմաներենն էդ տեսանկյունից առաջին հորիզոնականում էր. տառացիորեն երազում էի առանց բառարանի Ռամշտայնի, Լակրիմոզայի ու Թանցվուտի երգերը հասկանալու և բնօրինակով Կաֆկա ու Մազոխ կարդալու մասին։  Երբ կրթաթոշակի առաջին փուլն անցել էի ու հարցազրույցին էի, հիշում եմ, թե հանձնաժողովի գերմանացի ա

Տարիներ առաջ, երբ վերջապես կողմնորոշվեցի մասնագիտական ընտրության հարցում, ֆիզիկան ընտրելու պատճառներից մեկը (թեև երկրորդային, երրորդային պատճառ էր) այն էր, որ կարծում էի գիտությամբ զբաղվելու նվազեցնելու եմ շփումս մարդկանց հետ։ Մտածում էի՝ կլինեմ ես, իմ գրքերը, հաշվարկները և վերջ։ Բայց դա մեծագույն սխալ պատկերացում էր, որը, սակայն, հիմա եմ հասկանում։ Չգիտես ինչու՝ ես հարցեր տալ չեմ սիրում։ Ներսումս մեծ ֆոբիա կա՝ ինչ եթե հիմար հարց տամ։ Ու նույնիսկ երբ ուժերս հավաքեմ ու հարցնեմ, դա կլինի երբ տակով ու վրայով թեման ուսումնասիրեմ, այսինքն` երբ կարելի է ասել, որ հարց տալու անհրաժեշտություն էլ չի լինի։ Իմ շատ սիրելի Մառոզովն ասում էր, որ հիմար հարցեր չկան, կան հիմար պատասխաններ։ Ես հաղթահարել էի իրեն հարցեր տալու վախը, բայց ցավոք, այլ մարդկանց դեպքում չի գործում։ Դասերի ընթացքում սոցիալիզացվելու կարիք առանձնապես չի լինում, բայց այս կիսամյակ սկսել եմ պրակտիկաներիցս մեկը, որը պահանջվում է իմ մագիստրոսական ծրագրով։ Քանի որ անծանոթ պրոֆեսորների դռներ ընկնելու ոչ ցանկություն, ոչ էլ մոտ

Ալիսը եկավ հենց էն պահին, երբ ես ավարտել էի "Color of Magic"-ն ու գուդրիդսյան տարին պատվով հաղթահարել։ Ալիսն ու Քաոսը շատ ոգևորված էին, որ կարող են բլրի գագաթից ամբողջ քաղաքի հրավառությունները նայել, դե ես էլ «զա կամպանիյու» որոշեցի կիսել նրանց պլանները, թեև հրավառության հետ առանձնապես սեր չունեմ (բացառությամբ «Մատանիների տիրակալի» էպիկ վիշապ-հրավառության)։ Նոր շրջակայքին ոչ մեկս էլ լավ ծանոթ չէր, ու գնացինք նոր տարածքներ հայտնագործելու։ Ես մի «լքված տուն» հայտնաբերեցի, որը ծածկված էր կանաչ բաղեղներով, ու արդեն ուզում էի ինձ ներս գցել, երբ Քաոսի ու Ալիսի ծիծաղին խառնված կովերի բառաչ լսեցի։ Իմ կանաչ, լքված տունը ուղղակի մի մեծ գոմ էր, ուստի ես իմ ամբողջ կովաֆոբիայով հանդերձ հակառակ կողմ փախա։ Կովերից հազիվ էի ուշքի եկել, երբ գլխիս վերևով սագերի երամը աղմուկ աղաղակով թռավ-գնաց: Բլրի գագաթից քաղաքը նման էր միայն լույսերով զարդարված հսկայական տոնածառի. թվում էր, թե լույսերի առկայծում են, մարում և նորից վառվում։ Ժամը տասներկուսը դեռ չէր եկել, բայց իմ համար սա էր

Փողոցի լույսերը լուսավորում էին ձյան խոշոր փաթիլների հոսքը, ամանորյա տոնավաճառում մարդիկ ժպտում և տաք գլյուվայն էին խմում։ Ես արագ քայլում էի փողոցով ու զգում, որ ինչ-որ տեղից ու ինչ-որ կերպով կյանքը ներսս է լցվում։ Երեկ առավոտն էն սպիտակ առավոտներից էր, որ կյանքս կտայի, որ անկողնուց դուրս չգամ։ Թորն ասում էր, որ վեր կենամ, Թորը հարցնում էր, թե ինչու՞ մի երկու ամիս Մյոլնիրը դարակումս նետված էր։ Թորն ասում էր, որ հինգշաբթին իր օրն է։ Թորին չնեղացնելու համար վզնոցը կախեցի, ու դուրս եկա։ Բայց Թորը երևի տանը մնաց։ Պրակտիկայի ինստիտուտում երկու ժամ փորձում էի արթնանալ. կոֆեինը, սառը ջրով լվացվելն ու ամեն ինչ անզոր էին. չէր ստացվում զարթնել։  Շաբաթներ շարունակ զգում էի, թե ոնց է արթունությունը հեռանում, ոնց են մտքերս պտտվում միայն մահճակալի ու վերմակի շուրջ։ Իներցիայով կյանքը հոսում էր էս ուրվական, մոխրագույն քաղաքում ու չկար էներգիա ինձ այլ շարժում հաղորդելու։ Կիսաքնած, փորձելով ինձ համոզել, որ սա իրականություն է այլ ոչ թե երազ, գնում էի դասի։ Մի կողմից կար էն գիտակցությունը,

Իրեն ուզում էի տեսնել դեռ այն պահից, երբ առաջին անգամ կարդացի, ավելի ճիշտ` թերթեցի իր հոդվածներից մեկը։ Հարդքոր մաթեմատիկական ֆիզիկա էր. էն որ մի բանաձևից մյուսը ստանալու համար մի երկու էջ դուրս բերում անել էր պետք։ Ինքն էս ինստիտուտի ամենահրապարակված գիտնականներից է, եթե ոչ` ամենահրապարակվածը։ Իր մասին անընդհատ խոսում էին լաբերի ղեկավարները` որ այս կամ այն հավասարումն ինքն է ստացել։ Մի անգամ ինստիտուտի աշխատակիցներով էքսկուրսիայի էին գնացել, մեկի հետ ծանոթացա, նույն անունն ուներ։ Ամբողջ ընթացքում մտածում էի արդյոք ինքն է թե ոչ, բայց տարիքին նայելով ու հոդվածների թիվը մտաբերելով եզրակացրի, որ հավանաբար ինքը չէ, քանի որ նորածանոթս 15 տարեկանում լուրջ ամսագրերում հոդվածներ դժվար գրած լիներ։ Մի երկու օր առաջ պրոֆեսորն ասաց` գնանք իրենից էս ինչ ծրագիրը վերցնենք, որ աշխատես վրան։ Չգիտեմ էլ ինչու, ահավոր ոգևորված էի, որ վերջապես կտեսնեմ թե ով է ինքը։  Էստեղ մարդիկ սովորաբար բաց դռներով են աշխատում. աշխատակիցները մտնում ելնում, գալիս գնում են։ Նրա դուռը փակ էր։ Պրոֆեսորը դուռը ծեծե

Արդեն լրանում է մեկ տարին, որ մենք միասին ենք։ Ի նշան տարեդարձի, վերջապես կավարտեմ գրառումս Նրա մասին։ Մեկ տարի առաջ, երբ տեղափոխվեցի հանրակացարան, ամենուր դատարկություն էր. խոհանոցում ոչինչ չկար, սակայն սառնարանում մեն-մենակ տեղավորված էր մի բանկա միայնակ ջեմ։ Եթե կար ջեմ, ապա պետք է լիներ նաև ջեմի տիրակալը կամ տիրուհին։ Սոցիոֆոբությունս մի կերպ հաղթահարելով թակեցի հարևանիս դուռը. ի վերջո բնակարան ենք կիսելու, գոնե պետք է ծանոթանայինք։ Դուռը ոչ ոք չբացեց. դասերը դեռ չէին սկսել, ինքն էլ՝ չէր եկել։ Փոստարկղի վրա փակցված ազգանունից հասկացել էի, որ գերմանացի է։ Մտածում էի՝ հետը գերմաներեն կխոսեմ, գերմաներենս կլավանա, կօգնի էստեղի ապրելակերպը հասկանալ, հենց գա, միանգամից սկելու է պլաններ կազմել, թե ով երբ է մաքրություն անելու... Շատ բան էի մտածում, սակայն երբ նա եկավ, ոչ մի կերպ ծանոթություն չնախաձեռնեց, ես էլ հետը ծանոթացողը չէի, եթե չնկատեի, որ անընդհատ անհանգիստ բաղնիք ներսուդուրս է անում։ Երևի ուզում էր լողանալ, իսկ մենք քանի օր տաք ջուր չունեինք, ստիպված դուրս եկա, որ զգուշաց

Ինչ սկսել եմ մագիստրատուրաս Գերմանիայում, անընդհատ համեմատականներ եմ տանում Ուլմի համալսարանի ու ԵՊՀ-ի միջև։ Տարբերությունները շատ-շատ են, բայց կփորձեմ կետերով համախմբել դրանք։ Մոտ 4 տարի առաջ, երբ փոխանակման ծրագրով ԱՄՆ-ում էի, էլի նմանատիպ ցուցակ  էի գրել։ Հիմնականում է ցուցակը Գերմանիայի համար էլ է ճշմարիտ, բայց հիմա ավելի մանրամասն ու օբյեկտիվ համեմատություն եմ ուզում անել։ Գնահատականներս սուբյեկտիվ են ու ես հասկանում եմ, որ ԵՊՀ-ում շատ խնդիրներ ֆինանսավորան բացակայության ու վատ կառավարման պատճառով են։ ԵՊՀ-ն, աղբյուրը՝ http://www.eua.be  Դասերի կազմակերպման ձևը Ֆիզիկա սովորելն իմ համար ամենահետաքրքիր բաներից մեկն է, բայց ոչ էն ժամանակ, երբ ուղղակիորեն չես հասկանում, թե ինչն ինչի համար ես սովորում կամ թե ինչի՞դ են պետք գալու մի քանի կիլոմետրանոց դուրս բերումները։ ԵՊՀ-ում ունեցել եմ առարկաներ, որոնցից ստացած ֆունդամենտալ գիտելիքների համար ուրախ եմ և շնորհակալ, բայց եղել են առարկաներ, որոնց անունն էլ հազիվ հիշեմ, թեև պարապել եմ, քննությանն էլ հավանաբար գերազանց ստացե

Գերմանիայի մասին լիքը լավ բաներ կարելի ա պատմել, բայց լավ բաները կսպասեն։ Հիմա հերթն էն բաներինն է, որոնց կա՛մ հազիվ եմ հարմարվել, կա՛մ դեռ չեմ կարողանում հարմարվել։ Կամ արդեն իսկ հարմարվել եմ, ուղղակի հիմա հազիվ ժամանակ ու հավես եմ գտել այս գրառումն ավարտելու, իսկ հին գրածներս ջնջել ափսոսում եմ: Խանութների ժամանակացույց Որպես մարդ, ով ամբողջ կյանքն ապրել է Երևանի ամենալֆիկաշատ մասում՝ Բանգլադեշում, ես միշտ սովոր եմ եղել, որ մոտակայքում շուրջօրյա բաց խանութ կլինի։ Նույնիսկ շենքի տակի փոքրիկ խանութիկներն էին բաց մինչև գիշերվա 11-12-ը։ Իսկ Գերմանիայում կիրակի օրով համարյա ոչ մի խանութ բաց չես գտնի, բաց խանութներն էլ փոքրիկ ու թանկ տեղերն են՝ սովորաբար գնացքների, ավտոբուսների կայարաններում։ Մյունխենում  բոլոր նորմալ խանութները ժամը 20:00-ին փակվում էին, ինչն, իմ իմանալով, պարտադրված է օրենքով:  Մինչև Գերմանիա գալը նաև եկեղեցու մեծ ազդեցությունը չէի պատկերացնում, բայց թե՛ կիրակի օրը խանութների փակ լինելը, թե՛ Բավարայիում 20:00-ի օրենքը ի սկզբանե պարտադրված են եղել եկեղեցու կողմից: 

Ռուբիին խաղալիքների խանութ տարա: Ռուբիի սիրած խանութների եռյակում խաղալիքների խանութը երկրորդ տեղում է՝ զիջելով միայն գրախանութին:  — Ինձ էս լեգոն կառնե՞ս:  — Թանկ ա:  — Հեչ էլ թանկ չի, ընդամենը 200 եվրո: Առ էլի, հլը նայի ինչքան շատ մասեր ունի, ինչ մեծ ամրոց ա: Խնդրու՜մ եմ։ —  Ո՛չ։ — Նայի՜՝ ինչ եմ տեսել։ Դարթ Վեյդերն ա՝ ձեռքին կոնֆետի աման։ Սա դու էլ կհավանես, արի առնենք տանենք։ — Չէ՛, ինչի՞ս ա պետք էսքան մեծ կոնֆետամանը, երբ կոնֆետների կյանքի տևողությունը մեկ օրից ավելի չի։ — Կարո՞ղ ա դու ուղղակի Դարթին չես ուզում։ Նայի՝ Յոդա էլ կա։ Ինչ պուպուշ Յոդա ա։ — Ասեցի չէ՛։  — Հլը՜ ինչ եմ գտել։ Սրան չես կարա «չէ» ասես։ Հալկի թաթիկները... Մեծ, կանաչ, փափուկ։ — Չեմ առնում ես քեզ Հալկի ձեռքեր։ — Իսկ Կապիտանի դիմակ ու վահա՞ն։ Հլը նայի, թե դիմակը քեզ ինչքան ա սազում։ — Ո՛չ։ — Իսկ Թորի մուրճը։  — Մի հատ փոքրն ունենք, դրանով խաղա։ — Ես մեծն եմ ուզում։ — Ասեցի՝ ո՛չ։ Տխուր աչքերով մի քիչ խանութն ա չափչփում, հետո՝ վազում։ — Մեխանիկական փիսի՜կ։ Գիտեմ, որ չես առնի

Մինչև Ուլմ գալը, էս քաղաքի մասին Գուգլը երեք բան էր ասել. նախ որ Այնշտայնն այստեղ է ծնվել, երկրորդ՝ էստեղ ամենաբարձր եկեղեցին է գտնվում, մեկ էլ, որ քաղաքի կենտրոնով հոսում է Դանուբը՝ բաժանելով քաղաքը երկու մասերի, որոնցից մեկը Բադեն-Վյուրթեմբերգ նահանգում է, մյուսը՝ Բավարիա։  Ուլմի տաճարը Դե, համարյա կես տարի էստեղ ապրելով ոչ Ուլմի մասին ավելի շատ բան իմացա, ոչ էլ ընդհանրապես գերմաներենս լավացավ, որովհետև տուն-համալսարան-սուպերմարկետ եռանկյունուց համարյա չէի շեղվում։ Դե իմ ալարելու մասին էլ կարամ հանգիստ լեգենդներ հորինել։ Իմ վիճակը լավագույնը նկարագրում է էն դեպքը, երբ ես ու Լիլիթը մարտի սկզբին հրապարակում էինք, ես անակնկալի եկա, որ տոնածառն «էսքան շուտ» հանել են։ Նախորդ անգամ երևի Նոր Տարուն էի կենտրոնում եղել։ Ու ում ասում եմ, ղժում են վրես, բայց ես նույնիսկ ալարել եմ մտնել տաճարի ներսը։ Էսքան ամիսների ընթացքում  Դանուբի ափ էլ մի անգամ էի գնացել։ Քննություններիս բարեհաջող ավարտից հետո ինձ Գեյմանի «Norse Mythology»-ն նվիրեցի, ու թռա վայելելու հանգիստ գեղարվեստական գիրք կ

Հազվադեպ, բայց պատահում է, որ ֆիզիկայի ու շրջապատող աշխարհի մասին այլ գիտելիքներն ընդհանրապես չեն խանգարում, որ աշխարհը լինի նույնքան կախարդական ու սիրուն, ոնց որ փոքր ժամանակ էր:  Երբեմն հեչ կապ չունի, որ գիտես Լուսնի՝ Երկրից ունեցած հեռավորությունը, շառավիղը, գրավիտացիոն հաստատունը, մեկ է թվում է, որ մի քիչ բարձր թռնես, ձեռքդ կհասնի իրեն:  Անտառով քայլում եմ, բայց ոչ թե տուն եմ գնում, այլ ուղղակի գնում դեպի Լուսինը: Թվում ա՝ անտառը հենց վերջանա, կհասնեմ իրեն: Անտառը վերջանում ա, բայց չեմ հասել: Թվում ա՝ կանգնեմ նստարանին, կկարողանամ բռնել: Չէ, չի ստացվում: Ծառը բարձրանալուց միգուցե հաստատ բռնեի, բայց չէ, ես ծառ բարձրանալ չգիտեմ:  — Ռուբի, մոտ 380 000 կմ...  Չէ, չկա նման բան, արդեն հասնում եմ: Ամպերն իմ քայլելուն զուգահեռ լողում են ու մեր ետևում երկինքը պարզ է ու աստղալից: Լուսնին էլ չեմ ուզում բռնել, հիմա որոշեցի ամպերի հետևից վազել, տեսնենք ո՞վ է ավելի արագ:  Ամպերըջրի մանր կաթիլների կուտակում չեն, իրենք փափուկ-փափուկ են: Այ որ բարձրանայի դիմացի սարին ու իրենք էդքան ա

Ես ապրում եմ անասնագոմում։ Իհարկե՛, կարելի է էսքան կոպիտ չլինել, բայց ինչպես իմ շատ սիրելի դասախոսներից մեկն էր ասում՝ եթե ճնշումը նշանակենք ոչ թե «P» տառով, այլ «Ճ», դրանից ոչինչ չի փոխվի։ Հետևաբար, եթե հանրակացարանիս ասեմ անասնագոմ թե ապարանք, դրանից նրա օբյեկտիվ նկարագիրը չի փոխվի։ Ուրեմն պատկերացրեք մի շենք, որը կլինի երևի 60-70 տարեկան, որին ես կանվանեի «սովետական հանրակացարան», եթե ասենք չիմանայի, որ Գերմանիայի հարավը Սովետի հետ ոչ մի կապ չունի։ Ուրեմն, այստեղ իմ բաղնիք-զուգարանում տնավորված են խավարասերները։ Այսինքն՝ նրանք ստանդարտ խավարասեր չեն, այլ ինչ-որ մանր ու սև էակներ, որոնցից սարսափում էի երբ նոր էի եկել։ Հիմա արդեն հարմարվել ենք մեկ մեկու։ Երբ դուրս ես գալիս ընդհանուր միջանցք, դռների բռնակներն էնքան կեղտոտ են, որ չես ուզում կպնել, լվացքի մեքենաներին դայաղված, հա՛, հենց դայաղված ա լվացքի փոշու և հեղուկի դարավոր շերտը։ Նախկին գործընկերներիցս մեկն ասում էր, որ հավաքարարն ամենակարևոր մասնագիտություններից ա։ Ծիծաղում էինք, անցնում գնում էր, բայց հիմա լրիվ լուրջ

Նույն հաշվարկն անում եմ մի քանի անգամ. թե՛ ձեռքով, թե՛ տարբեր ծրագրերով։ Ամեն անգամ տարբեր պատասխաններ են ստացվում, որոնք չեն համընկնում սկզբնականի հետ։ Թվում ա՝ թվերը սարքում են գլխիս։ Դիմակահանդես են անում. ես ստանում եմ ճիշտ, իրենք աչքիս առաջ կերպափոխվում են։ Թվահանդես, տոնահանդես, դիմակահանդես... Պատրաստել են նրանք լաբորատոր հանդես, լաբորատոր հանդես, աստիճաններ ունեն, մինուսներ պես-պես, արմատներ Հյուր կգա շուտով դիֆուզ պապին, ներս կմտնի Ստոքսի օրենքը շալակին, Լազերիկն էլ ֆոտոնը շուրթերին, թակարդում կխմբի ժիր մասնիկներին... Երբ ես տեսնում եմ, թե ինչպես են թվերը փոխում իրենց կերպարանքները, խոսում եմ հետներն ու ասում, որ խելոք մնան, ուրեմն ինձ քնել ա պետք։

Ինձ ու քննությանս մեկ գիշեր էր բաժանում:  Երեկոյան ուշ, համալսարանը նորից միայն իմ թագավորություն էր։ Սիրում եմ երբ մենակ եմ լինում կոմպերի սենյակում, մենակ ամբողջ շենքում, ու նույնիսկ պահակների հիպոթետիկ գոյությունն ինձ չի խանգարում, որ ես ինձ համալսարանի տերը զգամ։ Մնում ա մի մահճակալ ունենամ էնտեղ, թե չէ մնացած ամեն ինչ կա, ու հետո հանգիստ կարող եմ փոխել գրանցմանս հասցեն։ Գիշերն հաղթահարելու համար սուրճ խմեցի գիշերվա 11-12-ի կողմերը։ Դե, դրանում ոչ մի զարմանալի բան չէր լինի, եթե ես չիմանայի, թե էդ սուրճն ինչ ազդեցություն ա ունենում վրաս։ Սա երրորդ անգամն էր այդ չարաբաստիկ սուրճը խմելու. առաջին անգամ առավոտյան էի խմել, սկսել բանաստեղծություններ գրել (ե՜ս, բանաստեղծությու՜ն), երկրորդ անգամ պատահեց սա  (գրառմանս մեջ չէի խոստովանել, բայց դա էլ էր սուրճի ազդեցությունը, իսկ էս մի դեպքն էլ երրորդն է։  Սուրճ խմելուն հաջորդող առաջին փուլը սովորականն է. մե՜ էներգիա, մե՜ աշխատունակություն։ Մինչև առավոտվա 5:30 համալսարանում մնալուց հետո հասցրեցի ամեն ինչ ավարտել։ Երբ դուրս էի գալիս,